Δρ. Ρία Κυριακίδου Σαββίδου: Είναι Σημαντικός ο Εμβολιασμός Κατά του HPV Ιού;
Ο HPV ιός είναι ένας πολύ διαδεδομένος ιός και ανήκει στη μεγάλη οικογένεια των DNA ιών, των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Viruses). Είναι ικανός να προκαλέσει λοιμώξεις, γεννητικά κονδυλώματα, προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνο στην πρωκτογεννητική περιοχή, στον στοματοφάρυγγα και στο κεφάλι ανδρών και γυναικών. Μεταδίδεται πολύ εύκολα μέσω επαφής των γεννητικών βλεννογόνων, με διείσδυση ή όχι, με στοματογεννητική, χειρογεννητική, περιγεννητική επαφή και σπάνια κατά τον τοκετό. Στα παιδιά, η μετάδοση γίνεται κυρίως άμεσα από άτομο σε άτομο και έμμεσα με μολυσμένα αντικείμενα και επιφάνειες.
Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες μπορεί να παραμείνουν ασυμπτωματικοί φορείς για πολλά χρόνια, αφού το ανοσοποιητικό σύστημα των υγιών φορέων δρα κατασταλτικά στην εκδήλωση λοίμωξης. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της ζωής ανδρών και γυναικών, περίπου το 80% των ενεργά σεξουαλικά γυναικών και το 50% των ενεργά σεξουαλικά ανδρών, ενδέχεται να παρουσιάσουν λοίμωξη.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι σήματα η 2η κυριότερη αιτία θανάτου στις γυναίκες παγκόσμια. Τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας (88%), παρατηρούνται στις χώρες χαμηλού εισοδήματος (Υποσαχάρια Αφρική, Νοτιοκεντρική Ασία, Νότια Αμερική). Πάνω από μισό εκατομμύριο γυναίκες παγκόσμια, αναπτύσσουν κάθε χρόνο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και 275,000 από αυτές πεθαίνουν.
Στα επόμενα 65 χρόνια, αν οι σημερινές τάσεις της ζωής διατηρηθούν ως έχουν, τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά. Σ΄ ένα υποτιθέμενο σενάριο μη εμβολιασμού των ανθρώπων αναμένονται 65 εκατομμύρια νέα περιστατικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και 10 εκατομμύρια θάνατοι σε γυναίκες ηλικίας 10-29 χρονών.
Προστασία
Φραγμό σε αυτή τη καταστροφική πορεία αποτελούν σήμερα δύο σημαντικά εργαλεία της επιστήμης: η ανακάλυψη και η παραγωγή εμβολίων κατά του HPV και η εφαρμογή οργανωμένων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου.
Βασικός στόχος είναι η πρωτογενής πρόληψη με τον έγκαιρο εμβολιασμό και των δύο φύλων, πριν την έκθεσή τους στον κίνδυνο της λοίμωξης, με την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας. Η ηλικία των 9-26 είναι ιδανική, λόγω της μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτό δεν αποκλείει τις μεγαλύτερες ηλικίες, αφού με τον εμβολιασμό αναπτύσσονται αντισώματα σε ικανοποιητικό βαθμό προστασίας.
Η επιτυχία του εμβολιασμού οφείλετε στην Παρασκευή μη λοιμογόνων, δηλαδή εμβολίων που περιέχουν ιόμορφα σωματίδια L1 πρωτεΐνης διαφορετικών στελεχών του ιού. Με την εισαγωγή τους στον οργανισμό μιμούνται τη δομή του φυσικού ιού, προκαλώντας την παραγωγή εξουδετερωτικών αντισωμάτων για μακροχρόνια προστασία. Δεν περιέχουν, δηλαδή, ιικό NDA, δεν αποτελούν ζωντανούς εξασθενημένους ιούς και δεν μπορούν συνεπώς να προκαλέσουν ενεργό λοίμωξη.
Το αναβαθμισμένο 9δύναμο εμβόλιο είναι το νεότερο εργαλείο πρόληψης. Η δεκαετής παγκόσμια εμπειρία και τα αποτελέσματα του πρόδρομου 4δύναμου εμβολίου, οδήγησαν στην Παρασκευή του 9δύναμου που περιέχει ακόμα πιο πολλούς ογκογόνους τύπους για μεγαλύτερη κάλυψη κατά του καρκίνου του τραχήλου, αλλά και άλλων σχετιζόμενων με HPV προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνων, όπως του αιδοίου, του κόλπου και του πρωκτού. Το ποσοστό κάλυψης αγγίζει το 97%.
Ο προληπτικός κυτταρολογικός έλεγχος του PAP TEST, παραμένει πολύτιμο εργαλείο προσυμπτωματικού ελέγχου. Στοχεύει στην ανίχνευση των δυνητικά προκαρκινικών και καρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου, χωρίς ωστόσο να εμποδίζει την εμφάνισή τους, λόγω της πιθανής προηγηθείσας λοίμωξης. Σε περίπτωση παθολογικών αποτελεσμάτων από το PAP TEST συνίσταται η ταυτοποίηση των στελεχών του ιού με το HPV/ DNA TEST. Και τα δύο τεστ αποτελούν δευτερογενή πρόληψη. Η διαγνωστική ευαισθησία του PAP TEST διεθνώς είναι γύρω στο 75% και για το HPV/ DNA TEST είναι 93 - 96%.
Ο συνδυασμός των πιο πάνω δίνει ικανοποιητικά ποσοστά διάγνωσης, αλλά όχι επαρκή. Παρόλο που ο ιός HPV των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι το πιο συχνά μεταδιδόμενο αφροδίσιο νόσημα, δεν υπάρχει ριζική θεραπεία.
Προτεραιότητα του σύγχρονου ανθρώπου, θα πρέπει να είναι η ενδυνάμωση του οργανισμού με τα πιο “ισχυρά όπλα”, προτού συμβεί ο καρκίνος. Η ιδανικότερη πρόληψη είναι η πρωτογενής. Ο εμβολιασμός με το 9δύναμο αποτελεί την πιο ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο στη μάχη κατά του καρκίνου.
Δρ. Ρία Κυριακίδου Σαββίδου
Μαιευτήρας - Γυναικολόγος Χειρουργός